Tüm yaşam alanlarında tercih edilen mobilyaların başında gelen berjer koltuklar, konumlandırıldıkları mekâna şıklık ve konfor getiren ürünlerdir. Fransa’da saray mobilyası olarak ortaya çıkan berjer, arkalığı yüksek, oturma alanı geniş ve iki tarafında kolluk bulunan taht benzeri tekli koltuklara verilen gelen addır. “Berjer” kelimesinin kökeni ise bu mobilyanın doğduğu yer olan Fransa’dan gelir.


Fransızca bir sözcük olan “berjer” çoban kelimesine karşılık gelir. Bir koltuk türüne bu ismin verilmesinin nedeni berjerin kral tahtına benzemesi ve bu koltukların mekanlardaki diğer mobilyalara liderlik eder biçimde olmasıdır. Yumuşak bir dokuda ve maksimum konfor anlayışıyla dizayn edilen berjer koltuklar “baş koltuk” ya da “ana koltuk” isimleri ile de anılır. Bu adlandırmalar özellikle berjer ilk zamanlarında kullanılmaktaydı. Çünkü 17. yüzyılda saraylarda ve asillerin malikanelerinde berjerler oturmaya yarayan birer mobilya olmaktan çok bir statü ve güç sembolüydü.


Berjer Koltukların Tarihçesi

15. yüzyılın Rönesans akımından sonra 17. yüzyıla kadar gösterişli mobilyalar Avrupa’da revaçtaydı. Özellikle saray ve malikanelerde bir statü ve soyluluk göstergesi olarak kullanılan mobilyalar arasında tek kişinin oturmasını sağlayan tabureler sıkça yer almaktaydı. Bu süslü ve ihtişamlı arkalıksız ahşap ürünler olan taburelerin yerine 17. yüzyılın sonunda Fransa’da tekli koltuklar üretilmeye başlandı. Bu koltuklar yüksek sırtlıkları bulunan ve oturma yeri oldukça geniş berjerlerden başkası değildir. Kollukları sayesinde konforu maksimum hale getiren berjer koltuklar ahşap ve döşemeden meydana geliyordu. Kraliyet tahtlarını andıran bu koltuk tipi öncelikle Fransa olmak üzere tüm Avrupa’ya yayıldı.


İlk olarak barok tarzın etkisiyle ihtişamlı bir görünümü olan berjerlerin ahşap kolluk ve başlık kısımlarında çarpıcı oymalar vardı. Kaplama kumaşlar ise ağır ve desenliydi. Rokoko akımının etkisi ile bu oymaların stili değiştirildi. İtalya ve Fransa’da çok daha gösterişli berjerler imal edilmeye başlandı. Adeta birer sanat eserini andıran bu koltukların yapımı fazla maliyetli olmaya başlayınca berjerlerin daha çok sadeleştiği görüldü. Bu sadelik en çok 19. yüzyılın başlarında etkili oldu. Yine bu yüzyılda berjer koltuklar sadece saraylarda ve soyluların evlerinde değil, halkın evlerinde de yer almaya başladı. Bu yıllardan sonra berjerler, koltuk takımlarının içindeki parçalar olarak algılanmaya başlandı ve liderlik konumu yitirdiler.